ΕΡΩΤΗΣΗ: Έχουμε στη γραμμή μας μια «παλιά καραβάνα» της πολιτικής, τον άλλοτε «Τσάρο» της οικονομίας Γεράσιμο Αρσένη. Κύριε Αρσένη καλησπέρα σας. Ευχαριστούμε πολύ που είστε στη συχνότητά μας και μας δίνετε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε μαζί σας. Ας ξεκινήσουμε από τα τελευταία που κυριαρχούν στην ειδησεογραφία και αυτό που λέμε πολιτική επικαιρότητα, αναφέρομαι στην εμφάνιση του Πρωθυπουργού στη Θεσ/κη, έχει σχολιασθεί πολύ και ποικιλοτρόπως, τη δική σας άποψη.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Η εμφάνιση του κ. Καραμανλή ήταν απογοητευτική. Απογοήτευσε ακόμα και τους οπαδούς του και θέλω να σας υπενθυμίσω ότι ο Καραμανλής κέρδισε τις εκλογές με το σύνθημα της κάθαρσης του δημόσιου βίου. Στη Θεσ/κη αποφάσισε, για λόγους που για εμένα είναι ανεξήγητοι, να καλύψει πολιτικές υποθέσεις που από άποψη στοιχειώδους πολιτικής ηθικής δεν στέκονται. Και νομίζω ότι ο ίδιος προσωπικά υπέστη μια πολύ μεγάλη ζημιά. Αλλά αυτό που έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία είναι ότι ολόκληρο το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε βαθιά κρίση. Όταν ξέρετε υπάρχει αμφισβήτηση από τον κόσμο ότι το πολιτικό σύστημα και οι θεσμοί δεν λειτουργούν, όταν υπάρχει η εντύπωση ότι υπάρχει – υπαρκτή ή ανύπαρκτη – διαπλοκή και διαφθορά, τότε δημιουργείται ένα κλίμα νομιμοποίησης αντικοινωνικής συμπεριφοράς του πολίτη. Δεν μπορεί να δουλέψει τίποτα έτσι.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αυτό που λέτε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο καταγράφεται και στις δημοσκοπήσεις.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Τις παρακολούθησα και ήταν εντυπωσιακό το γεγονός ότι και ένα μεγάλο ποσοστό των οπαδών της Ν.Δ. διαφωνεί με τις βασικές τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αυτό είναι και ένα από τα σημαντικά ευρήματα των δημοσκοπήσεων αυτών γιατί λίγο ή πολύ ο καθένας περιμένει να διαφωνεί ο ψηφοφόρος του ΠΑΣΟΚ ή άλλου κόμματος αντιπολίτευσης αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι διαφωνούν και οι ψηφοφόροι της Ν.Δ. με τον χειρισμό αυτόν.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Ποιο είναι λοιπόν το συμπέρασμα; Νομίζω ότι είναι δύο: Πρώτον ότι δεν πάει άλλο και αργά ή γρήγορα ο κ. Καραμανλής θα αναγκασθεί να κάνει διορθωτικές κινήσεις – και μπορεί κανείς να κάνει πολλές υποθέσεις γι΄ αυτό – γιατί δεν στέκεται έτσι η κυβέρνηση
ΕΡΩΤΗΣΗ: όταν λέτε υποθέσεις κ. Αρσένη τι εννοείτε, τι σενάρια έχουμε μπροστά μας;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Το ένα είναι να προχωρήσει σε βασικό ανασχηματισμό που φυσικά θα έπρεπε να το είχε κάνει κατά τη γνώμη μου πριν από τη Θεσ/κη αλλά μπορεί να το κάνει π.χ. μετά την πάροδο ενός έτους από τις εκλογές, στις 27 Σεπτεμβρίου και αυτή η ημερομηνία έχει σημασία.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γιατί το λέτε αυτό;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ανάληψη της κυβέρνησης από τη Ν.Δ. και οι διαδικασίες των εκλογών είναι διαφορετικές.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ο κ. Καραμανλής μέχρι τώρα μας έχει δείξει – δεν ξέρω εάν αυτό είναι σωστό – ότι δεν αγαπά ιδιαίτερα τους ανασχηματισμούς, δεν είναι επιλογή στην οποία εύκολα προβαίνει. Το ερώτημα λοιπόν είναι θα κάνει ανασχηματισμό;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Δεν ξέρω και ούτε είμαι σε θέση να συμβουλεύσω τον κ. Καραμανλή τι να κάνει. Αυτό που σας λέω είναι ότι δεν κρατιέται έτσι η υπόθεση. Κάτι πρέπει να γίνει και κάτι θα γίνει.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Η κίνηση να το πάρει το όλο θέμα πάνω του, του δίνει χρόνο;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Νομίζω ότι έχει σημαντικά μειώσει το κύρος και την αξιοπιστία του, εγώ δεν καταλαβαίνω γιατί το έκανε και νομίζω ότι όσο περνάει ο χρόνος θα συνειδητοποιήσει και ο ίδιος ότι δεν μπορεί να συνεχίσει πάνω σε αυτή τη βάση γιατί θα βουλιάξει και ο ίδιος και η κυβέρνησή του κάτω από το βάρος αυτού του νοσηρού κλίματος που έχει πνίξει το πολιτικό σύστημα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ταυτόχρονα όμως αυτό και με δεδομένα και τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, τη μηδενική στην ουσία διαφορά των δύο κομμάτων δεν δίνει βάρος στο ΠΑΣΟΚ, δεν καθιστά το ΠΑΣΟΚ περισσότερο υπεύθυνο και ενεργοποιημένο απέναντι σε αυτό που ζητούν οι έλληνες πολίτες;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Έχετε απόλυτο δίκιο. Αυτό θα μπορούσαμε να το πούμε για το ΠΑΣΟΚ εδώ και καιρό αλλά, έτσι κι αλλιώς, αυτές τις ημέρες, αυτή την εβδομάδα είναι η κρίσιμη ώρα για το ΠΑΣΟΚ να δείξει ένα πρόσωπο αξιοπιστίας με σοβαρές και βιώσιμες πολιτικές προτάσεις εξόδου από την πολύπλευρη κρίση. Και η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, είναι και κρίση θεσμών. Πιστεύω ότι αυτές τις ημέρες, αυτές τις εβδομάδες θα κριθεί το ΠΑΣΟΚ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Φαντάζομαι εννοείτε την εμφάνιση του Γ. Παπανδρέου στη Θεσσαλονίκη και το πώς
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Αυτό που ζητάει τώρα ο κόσμος από την αξιωματική αντιπολίτευση είναι πρώτον για την υπάρχουσα οικονομική κρίση, υπάρχει εναλλακτική που δεν ρίχνει τα βάρη στον άνθρωπο του μόχθου και της δημιουργίας που βρίσκεται σε απόγνωση; Εάν υπάρχει αυτή η εναλλακτική πώς θα εφαρμοσθεί και με ποια αξιοπιστία θα μπορέσει το κόμμα να προχωρήσει στην υλοποίηση μιας τέτοιας, διαφορετικής πολιτικής. Αυτό είναι το ζητούμενο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Στο ερώτημα που μόνος σας θέσατε κ. Αρσένη, φαίνεται πως οι πολίτες απαντούν πως δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει πείσει.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Η πλύση εγκεφάλου του πολίτη, αυτή η καταστρεπτική ιδεολογία του «μονόδρομου», έχει γίνει εδώ και πολλά χρόνια. Βεβαίως υπάρχουν εναλλακτικές, βεβαίως μπορείς να μοιράσεις τα βάρη προσαρμογής και αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης με έναν τρόπο δίκαιο. Πείτε μου τι μας εμποδίζει τα βάρη της προσαρμογής αντί να τα πληρώσει αυτός με το μπλοκ των 700 ή ο κάτοχος του αυτοκινήτου, να τα πληρώσουν αυτοί που έχουν τεράστιες περιουσίες ή κέρδη από επιχειρήσεις που δεν φορολογούνται;
[διακοπή για ειδήσεις ]
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μπαίνοντας στο οικονομικό σκέλος της συζήτησής μας, το πρώτο που θέλω να σας ρωτήσω είναι τι έγινε λάθος – εάν έχει γίνει λάθος – στην οικονομική πολιτική που έχει χαράξει η κυβέρνηση και έχουν δημιουργηθεί αυτά τα προβλήματα με δεδομένο πάντα βέβαια ότι υπάρχει η διεθνής κρίση που είναι λογικό να επηρεάζει και την ελληνική οικονομία;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Θα εντόπιζα δύο κυρίως λάθη. Πριν όμως από αυτό να επισημάνω ότι η διεθνής κρίση που δεν χτυπά μόνο την ελληνική οικονομία αλλά όλες δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για το αδιέξοδο που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Το αδιέξοδο οφείλεται σε δύο λόγους. Πρώτον ότι το κυβερνητικό πρόγραμμα δεν απέδωσε στο χώρο της παραγωγής και της ανάπτυξης.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γιατί αυτό;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Σήμερα καταναλώνουμε περισσότερο απ΄ ότι παράγουμε, το έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών, το αλισβερίσι που έχουμε δηλαδή με τον τρίτο κόσμο, δανειζόμαστε λεφτά για να καλύψουμε τις ανάγκες μας. Αυτό συμβαίνει γιατί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, από τον αγροτικό τομέα, τους μικρομεσαίους, τις επιχειρήσεις, έχει πέσει. Οι εταιρείες κλείνουν ή φεύγουν και έχει αποσαρθρωθεί ο παραγωγικός ιστός της οικονομίας. Εκεί χρειαζόταν ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα που θα φρόντιζε να προσαρμόσει την ελληνική οικονομία σε νέες ανταγωνιστικές συνθήκες, με νέες δραστηριότητες υψηλής τεχνολογίας που θα μπορούσαν να πάρουν ένα κομμάτι τόσο της ελληνικής όσο και της ξένης αγοράς. Σήμερα ελάχιστη είναι η παραγωγή στην Ελλάδα και όταν δεν υπάρχει παραγωγή δεν υπάρχει εισόδημα και υπάρχουν ελλείμματα. Το άλλο θέμα είναι ότι στην προσαρμογή που πρέπει να γίνει στη νέα εποχή, για να αλλάξουμε από μια οικονομία «παλαιού τύπου» σε σύγχρονη, πρέπει να μοιράζονται τα βάρη κατά τρόπο κοινωνικά δίκαιο. Όμως ο τρόπος που μοιράστηκαν τα βάρη ήταν ιδιαίτερα άδικος, έπεσαν πολλά βάρη στον εργαζόμενο, το συνταξιούχο, το φτωχό ενώ τα κέρδη πέρασαν σε ανθρώπους και ομάδες που δεν τα χρησιμοποίησαν σε παραγωγικούς σκοπούς.
Έτσι, όταν λοιπόν έχεις αναπτυξιακό αδιέξοδο, δηλαδή παραγωγικό έλλειμμα και κοινωνική αδικία, έχεις τα συστατικά στοιχεία και της οικονομικής και της κοινωνικής κρίσης. Λοιπόν το ζητούμενο είναι ανάπτυξη και κοινωνική δικαιοσύνη.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μπορεί δηλαδή κανείς να υποθέσει ότι κρίνετε ότι τα φορολογικά μέτρα, το ενδεχόμενο να ξαναμπεί το θέμα των τεκμηρίων είναι «ασπιρίνες», η ανάλυση που μας κάνατε επισημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα στη δομή της οικονομίας.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Ακριβώς, και εάν δεν το πιάσουμε το θέμα στη βάση του κάθε μέτρο, ιδίως αυτά που είναι και κοινωνικά άδικα, θα βαθαίνουν την κρίση και θα απογοητεύουν περισσότερο τον κόσμο. Χρειάζεται ένα κάλεσμα, μια συστράτευση όλων των παραγωγικών δυνάμεων για ένα καινούργιο ξεκίνημα στην οικονομία, με καινούργια κατεύθυνση, αλλά επιμένω, με μια αξιοπιστία που θα μοιράζει τα βάρη κοινωνικά δίκαια και θα δώσει την προοπτική ότι τα κέρδη αυτού του κοινού μόχθου θα μοιρασθούν κοινωνικά δίκαια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εσείς επομένως μιλάτε για κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Εγώ δεν λέω να μοιράσουμε λεφτά που δεν έχουμε, μιλάμε για να μοιράσουμε και τα βάρη αλλά και τα κέρδη κοινωνικά δίκαια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Δηλαδή να βάλεις στο παιχνίδι τους πολίτες που πρέπει να μπουν. Είστε αισιόδοξος για το μέλλον της οικονομίας;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Έτσι όπως πάμε, όχι δεν είμαι αισιόδοξος. Και οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας, σε παγκόσμιο επίπεδο είναι τόσο μεγάλες και γρήγορες που θα πρέπει να ετοιμαστούμε και να έχουμε και την ευελιξία να προσαρμόζουμε την οικονομία μας στις νέες καταστάσεις. Και εδώ μπαίνουμε στο άλλο μεγάλο θέμα που δεν το έχουμε θίξει και δεν το συζητάμε αλλά εμένα προσωπικά με απασχολεί ιδιαίτερα, που είναι ότι για να έχεις μια νέα, σύγχρονη οικονομία, υψηλής τεχνολογίας και ανταγωνιστική, θα πρέπει να έχεις μια διαφορετική παιδεία και εκπαίδευση. Με φοβίζει ότι εμείς οι παλαιότεροι αν και γκρινιάζαμε, τελικά ζήσαμε μια εποχή που περνούσαμε καλύτερα και τα παιδιά μας θα περάσουν χειρότερα, και δεν τα έχουμε προετοιμάσει γι΄ αυτό.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αυτό που λέτε χρειάζεται μια μεγάλη συζήτηση και ελπίζω να έρθετε κάποια στιγμή από κοντά στο στούντιο να την κάνουμε. Μια τελευταία ερώτηση κύριε Αρσένη, εσείς βλέπετε το ενδεχόμενο πρόωρο εκλογών με αφορμή τα οικονομικά της χώρας;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Όχι, δεν το βλέπω αυτό. Φοβάμαι ότι το πολιτικό σύστημα θα «σέρνεται» με μια σήψη χωρίς να γίνεται τίποτα και αυτό είναι ίσως η μεγαλύτερη ζημιά.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αυτό είναι πολύ απαισιόδοξο.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Πρέπει να χτυπήσουμε το καμπανάκι του κινδύνου, μήπως και ξυπνήσουμε και πάρουμε το δρόμο μας διαφορετικά.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Οι πρωτοβουλίες γι΄ αυτό ανήκουν κυρίως στους πολιτικούς, όχι στους πολίτες.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Σε αυτό έχετε δίκιο και η ευθύνη είναι πολιτική, όλων μας, γι΄ αυτό και εγώ επισημαίνω την ανάγκη να ξυπνήσουμε.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αυτή η απαισιόδοξη κρίση, η σήψη σημαίνει και νέα δεδομένα σε αυτό που λέμε πολιτικό σύστημα;
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Το πολιτικό σύστημα, αργά ή γρήγορα, θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του κόσμου, την οικονομία, τα κοινωνικά και τα εθνικά για τα οποία δεν μιλήσαμε αλλά νομίζω ότι έχουμε εξελίξεις στο διεθνή χώρο που θα πρέπει να μας απασχολήσουν. Έτσι λοιπόν, όταν το σύστημα όπως είναι σήμερα δεν απαντά, θα πρέπει να προχωρήσει σε πολιτικές διεργασίες για να τα απαντήσει. Γι΄ αυτό και σας είπα ότι είναι μεγάλη η πρόκληση για την αξιωματική αντιπολίτευση, για το ΠΑΣΟΚ να παρουσιάσει ένα αξιόπιστο πρόγραμμα εξόδου από την κρίση και να δείξει τον δρόμο μπροστά.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Να σας ευχαριστήσω για τη συνομιλία μας και να σας προσκαλέσω να έρθετε μια ημέρα να τα συζητήσουμε από κοντά όλα αυτά.
Γ. ΑΡΣΕΝΗΣ: Με μεγάλη μου χαρά, σας ευχαριστώ.